Sauna to wynalazek fiński - z tego języka pochodzi także jej nazwa. Budowana z drewna o małej ilości żywicy sauna od wieków jest niezbędnym elementem codziennego życia Finów. Niezwykłe właściwości urządzenia przyczyniły się do popularności sauny na całym świecie.

Zabieg w saunie polega na ogrzewaniu ciała gorącym i suchym powietrzem i późniejszym chłodzeniu go zimnym powietrzem, wodą, lub nawet śniegiem. Korzystanie z sauny ma zbawienny wpływ zarówno na ciało jak i na duszę. Po pobycie w niej czujemy się rozluźnieni fizycznie i psychicznie. Nasz humor wyraźnie się poprawia, a oczyszczony z toksyn organizm może zaimponować zwiększoną wydolnością.

Sauna wpływa także na urodę - przeciwdziała starzeniu się skóry i pomaga w zwalczaniu cellulitu. Wszystkie te cechy sprawiają, że projektując SPA nie sposób pominąć tam sauny a nader często zbudujemy ich wręcz kilka.

Zdrowe osoby mogą korzystać z sauny bez większych ograniczeń (zalecana częstotliwość to dwie, trzy wizyty w tygodniu). Unikać kąpieli w saunie powinny za to osoby mające problemy z układem krążenia lub skórą.

Rodzaje saun

Ze względu na temperaturę i wilgotność powietrza wewnątrz sauny, można wyróżnić trzy rodzaje podstawowych rozwiązań:

Sauna sucha zwana również staroszwedzką, w której temperatura wynosi 90-100 ºC, a wilgotność powietrza nie przekracza 10%. Kąpiel w suchym powietrzu powoduje natychmiastowe wysuszenie skóry i pocenie się, daje uczucie odprężenia i wypoczynku. Prawdziwa sucha sauna jest niezrównanym doświadczeniem – w takim samym stopniu oczyszcza duszę i ciało.

Sauna mokra nazywana również fińską, obecnie bardzo popularna dzięki stopniowemu przyzwyczajaniu organizmu do warunków podwyższonej temperatury. Na początku kąpieli temperatura w kabinie nie przekracza 50 ºC, potem stopniowo wzrasta do 70 – 90 ºC. Wilgotność powietrza sięga ok. 35%.

Sauna parowa określana również kwiatową lub biosauną. Podczas kąpieli w tego rodzaju saunie można osiągnąć znaczną wilgotność powietrza 35-45%, nie podnosząc temperatury powyżej 65 ºC. Dodatkową atrakcją jest tutaj stosowanie inhalacji ziołowych, aromaterapii, dzięki zainstalowaniu specjalnych pojemników na olejki eteryczne. Warunki panujące w saunie parowej są odpowiednie dla większości osób i przynoszą dobre rezultaty w leczeniu dolegliwości układu oddechowego. Bardzo chętnie od niej zaczynamy wizytę SPA, by łagodnie przyzwyczaić ciało do sauny tradycyjnej.

Jak korzystać z sauny

• Korzystanie z sauny polega na przemiennym nagrzewaniu ciała i jego schładzaniu.
• Przed skorzystaniem z sauny musimy umyć i wysuszyć ciało. Do kabiny sauny zabieramy ręcznik, na którym będziemy siedzieć lub leżeć.
• W pierwszym etapie kąpieli następuje ogrzanie ciała i pocenie się. W kabinie sauny przebywamy tak długo, jak możemy wytrzymać. Trzeba mieć na uwadze, że w razie złego samopoczucia powinniśmy natychmiast wyjść z sauny.
• W drugiej fazie kąpieli następuje celowe ochłodzenie rozgrzanego organizmu. Płuca są chłodzone zimnym, świeżym powietrzem, a skóra zimną wodą. Ta druga faza odświeżająca jest nie mniej ważna niż rozluźniające ogrzewanie ciała.
• Po ochłodzeniu ciała przechodzimy do pokoju relaksacyjnego, gdzie odpoczywamy przez kilkanaście minut, w razie potrzeby uzupełniając utracone płyny.
• Kąpiel w saunie powinna składać się przynajmniej z jednego cyklu ogrzewania i schładzania ciała. Osoby przyzwyczajone do korzystania z sauny zazwyczaj powtarzają cykl trzykrotnie.

Budujemy saunę

Wielkość sauny i piec

Sauna nie musi być dużym pomieszczeniem, jej wielkość uzależniona jest od ilości osób, które będą z niej korzystać.
Wymagania dotyczą raczej wysokości sauny. Pomieszczenie nie powinno być niższe niż 200 cm (ze względu na wymogi przepisów przeciwpożarowych), jednak całkowita wysokość sauny nie powinna przekraczać 240 cm. Przy tej wysokości najniższa ławka powinna znajdować się na wysokości ok. 34 cm, środkowa 68 cm, a najwyższa 110 cm.

O wyborze pieca stanowi moc, dostosowana do wielkości sauny (na 1m3 potrzeba 1kW mocy). Większość saun posiada piece zasilane trójfazowym prądem o mocy 400V. Przy wyborze pieca należy zwrócić uwagę na czas nagrzewania oraz zużycie energii. Najbardziej ekonomiczne miejsce dla pieca to obszar najbliżej drzwi – zapewnia to szybkie nagrzanie powietrza oraz dobrą cyrkulację.

Ściany

Sauna musi być wykonana z materiałów odpornych na działanie powietrza o wysokiej temperaturze dlatego wykonuje się ją z drewna o małej ilości żywicy i sęków.
Do najpopularniejszych drewnianych surowców należy świerk skandynawski, jodła kanadyjska i cedr, który lubiany jest ze względu na swój niezwykły aromat. Grubość paneli drewnianych powinna wynosić przynajmniej 12 mm.
Pod nimi trzeba umieścić izolację termiczną, najlepiej z wełny mineralnej (uchroni to przed nadmiernymi stratami energii). Zewnętrzne ściany sauny mogą być wykończone drewnem, płytami pilśniowymi lub gipsowymi – wybór należy do inwestora.

Podłoga i drzwi

Najlepszym materiałem na podłogę sauny jest gres, kamień naturalny lub terakota. Powierzchnię najczęściej wykłada się także drewnianymi kratkami podłogowymi. Drzwi do sauny mogą być wykonane ze szkła hartowanego, popularne są także drzwi drewniane. Ważne by otwierały się na zewnątrz i nie miały metalowej klamki. Ze względów bezpieczeństwa warto także pomyśleć o specjalnym zamku rolkowym. Umożliwi on osobie korzystającej z sauny otwarcie drzwi jednym pchnięciem. To bardzo ważne np. w przypadku nagłego zasłabnięcia.

Wentylacja i oświetlenie

Aby uniknąć zawilgocenia pomieszczeń, zagrzybienia, czy nawet pożaru, należy zadbać o prawidłowe doprowadzenie świeżego powietrza oraz odprowadzenie ciepłego i wilgotnego powietrza na zewnątrz. Zainstalowanie otworów wlotu i wylotu powietrza pomoże uniknąć tych przykrych niespodzianek.

Specyficzne warunki panujące w saunie wymuszają także stosowanie szczelnych osłon na żarówki. Oświetlenie montuje się na ścianie z dala od pieca, bądź też pod ławkami. W pierwszym przypadku, bezpieczna odległość od sufitu powinna wynosić min. 30 cm. Natężenie światła powinno być umiarkowane, by zwiększyć wyciszenie i relaks.